Enflasyon Düzeltmesi Nedir?
Enflasyon Düzeltmesi Nedir?
Mali tabloların uzun yıllar süren yüksek enflasyonun etkisinden arındırılması ve böylece vergileme üzerindeki enflasyondan kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesini teminen, enflasyon düzeltmesi müessesesi/uygulaması 30/12/2003 tarihinden itibaren vergi sistemimizdeki yerini almıştır. Enflasyon düzeltmesi ile ilgili olarak 5024 sayılı Kanun ikili bir yaklaşım getirmiştir.
1/1/2004 tarihinden sonra düzenlenecek mali tabloların düzeltilmesine ilişkin süreklilik arz eden ve düzeltme işlemine ilişkin ana esasların belirlendiği hükümlere 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasında; 31/12/2003 tarihli bilançonun düzeltilmesine ilişkin hükümlere ise aynı Kanunun geçici 25 inci maddesinde yer verilmiştir.
Vergi kanunları açısından fiyat endeksindeki artışın (Yurt içi ÜFE), içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde %10'dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar. 31.12.2021 tarihi itibarıyla enflasyon muhasebesini gerektiren şartlar oluşmuş olup, VUK Geçici 33'üncü madde ile uygulama 31.12.2023 tarihine ötelenmiştir.
Enflasyon Düzeltmesini Kimler Yapmak Zorundadır?
- Kazançları bilanço usulune göre tespit edilenler (A.Ş., Ltd, komandit şirket, kollektif şirket ve kooperatifler),
- Yukarıdakilerden Yeni işe başlayanlar mükellefler dahildir.
Neden Enflasyon Muhasebesi Uygulanır?
Enflasyonist kârlar nedeniyle gerçekte var olmayan kazançların vergisi ortaya çıkmakta yüksek kâr dağıtımları ile sermayenin erimesine yol açmaktadır.
Enflasyon Muhasebesi, enflasyon düzeltmesi ile mali tablolardaki fiktif kârlılığın giderilmesi için ygulanır?
Enflasyon Muhasebesi düzeltmeye tabi aktif ve pasif kalemler ile kârlılık gerçek değerinde gösterilememesi amacıyla ygulanır?
Enflasyon Muhasebesinden mali performansı/durumu ölçmeye yardımcı olacak finansal analizinin yapılması sırasında yararlanılır.
Enflasyon Muhasebesi Nasıl Uygulanır?
Enflasyon Muhasebesi yapılırken;
- Düzeltmeye esas parasal olmayan kalemleri belirlenir,
- Düzeltmeye esas tarihler tespit edilir,
- Düzeltmeye esas tarih ile enflasyon muhasebesinin ilk kez uygulanacağı tarih olan 31.12.2023 arasındaki düzeltme katsayısı hesaplanır,
- Düzeltilecek tutar ve düzeltme katsayısı çarpılır.
Enflasyon Muhasebesi Hangi Mali Tablolarda Uygulanır?
Enflasyon muhasebesi 31.12.2023 tarihli mali tablolarına uygulanır. Vergi kanunlarına göre sadece bilanço enflasyon düzeltmesine tabi tutulur, gelir tablosu hesaplarında herhangi bir düzeltme yapılmaz.
Enflasyon Muhasebesi Vergiye Tabi mi?
2023 yılında yapılacak düzeltme sonucu oluşan kâr/zarar gelir tablosu ile ilişkilendirilmez, vergilendirilmeden geçmiş yıl kârı/zararında ayrıca takip edilir. 2024 yılında gerekli şartların oluşması halinde enflasyon düzeltmesinin uygulanması halinde düzeltme farkları gelir tablosuna aktarılır, kâr/zarar ile ilişkilendirilir ve vergilendirilir.
Enflasyon Muhasebesi Hangi Hesaplara Uygulanır?
Enflasyon muhasebesi, parasal olmayan kalem olarak sınıflandırılan hesaplara uygulanır: Sabit kıymetler, stoklar, özsermaye hesapları gibi. Bu hesaplar için farklı kurallar uygulanarak düzeltme yapılır.