YMMNET

İadesi Talep Edilebilecek KDV’de Bünyeye Giren Vergi Hesabı

Yazar: Eser Sevinç

Tarih: 10.08.2025

İadesi Talep Edilebilecek KDV’de Bünyeye Giren Vergi Hesabı

Katma Değer Vergisi uygulamasında, iade talebi yapılabilecek KDV, yalnızca iade hakkı doğuran işlemlerle doğrudan veya dolaylı şekilde ilişkili harcamalara ait vergilerden oluşur. Bu tutar, üç ana kalem üzerinden hesaplanır:

1. 1. Doğrudan Girdiler:

İade hakkı doğuran işlemin üretim veya hizmet sürecine doğrudan dahil olan mal ve hizmetler için yüklenilen KDV.

1. 2. Genel Giderler:

Telefon, kırtasiye, posta, ulaşım, konaklama, akaryakıt, elektrik, su, kira, muhasebe, reklam gibi genel imal ve genel idare giderleri. Bu kalemlerden iade hakkı doğuran işleme isabet eden kısım oranlama yöntemiyle belirlenir.

1. 3. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler (ATİK):

İade hakkı doğuran işlemlerde kullanılan makine, teçhizat, bina vb. amortismana tabi varlıkların alımı nedeniyle ödenen KDV’den hesaplanan pay.

Hesaplama Sırası

İade edilebilecek tutar belirlenirken önce doğrudan girdiler için yüklenilen KDV dikkate alınır. Ardından genel giderler için yüklenilen KDV’den, iade hakkı doğuran işleme isabet eden oran kadar pay verilir.

Eğer bu iki kalemin toplamı, azami iade edilebilir KDV tutarının altında kalıyorsa, aradaki fark kadar ATİK’ler için yüklenilen KDV’den pay eklenebilir.

Azami iade edilebilir KDV tutarı, ilgili dönemdeki iade hakkı doğuran işlemlere ait bedelin %20’si üzerinden hesaplanır.

ATİK’lerde Özel Durum

ATİK nedeniyle yüklenilen KDV’den iade hesabına pay verilebilmesi için, bu varlıkların fiilen iade hakkı doğuran işlemlerde kullanılması gerekir. Varlık işletme tarafından imal veya inşa edilmişse, aktife alınma ve kullanım başlangıcı dikkate alınır.

İhraç kaydıyla teslimlerde, alıcı tarafından ödenmeyen KDV iade konusu yapılamaz; ancak genel giderler ve ATİK’ler nedeniyle yüklenilen KDV, belirlenen sınırlar çerçevesinde iade edilebilir.

Örnek Hesaplama

Bir şirketin dönem verileri:
- İhracat Bedeli: 15.000.000 TL
- Toplam Satış Bedeli: 20.000.000 TL

Genel gider ve ATİK’lerden verilecek pay oranı:
Pay Oranı = İhracat / Toplam Satış = 15.000.000 / 20.000.000 = 0,75

Bu oran, genel gider ve ATİK KDV’lerine uygulanarak iade edilebilecek kısım bulunur.

Eğer bu şekilde bulunan toplam, azami iade edilebilir KDV tutarından (%20 × ihracat bedeli) düşükse, tamamı iade edilebilir.

Sonuç

İade talebinde bulunurken, KDV’nin işlemin bünyesine hangi kalemler üzerinden girdiği ve hangi sırayla hesaba dahil edileceği büyük önem taşır. Hesaplama yöntemi doğru uygulanmadığında, ya fazla iade talep edilmesi ya da hak edilen tutarın eksik alınması riski doğar.

Yazımız hakkında görüş ve önerileriniz için esersevinc@gmail.com adresine eposta gönderebilirsiniz.